Menisküs; diz eklemi içinde yer alan, diz ekleminin hareketleri esnasında uyluk kemiği ile kaval kemiğinin eklem yüzeylerinin birbiriyle temas etmesini engelleyerek eklem hareketlerini kolaylaştıran ve dize gelen darbelere karşı yastık görevi gören, eklem kıkırdaklarının korunmasını sağlayan C şeklinde bir bağ dokusudur. Her iki dizde de ikişer adet menisküs bulunur. Özellikle dize dışarıdan gelen fiziksel travmalar veya dizin çeşitli hareketlerinin uzun süre boyunca tekrarlanmasına bağlı olarak menisküsler anormal şekilde bükülüp gerilerek farklı düzeylerde yaralanabilir. Menisküs dokusu; diz ekleminde yer aldığı ve kısmen yetersiz damarlanma gösterdiği için yaralanmalar sonucu tam anlamıyla iyileşemeyebilir. Tekrarlayan yaralanmalara bağlı olarak menisküs dokuları zayıflayarak yırtılabilir. Bu durumda, diz ağrısı başta olmak üzere çeşitli klinik belirtiler ortaya çıkar.
Menisküs; oturur pozisyondan ayağa kalkma, zıplama veya ani vücut dönüşleri sırasında dize gelen yükün hafifletilmesi ve diz hareketlerinin kolay şekilde yapılması gibi görevler üstlenir. Bununla birlikte, bu hareketler sırasında kişinin fiziksel özellikleri ve hareketin yapılış şekline göre menisküs dokuları değişen şiddetlerde hasara uğrayabilir. Özellikle futbol, basketbol veya tenis gibi dize binen yükün daha fazla olduğu veya ani dönüş hareketlerinin sık yapıldığı spor aktiviteleri esnasında menisküslerin yaralanma riski artar. Yapılan araştırmalar; menisküs zedelenmelerinin sıklıkla çocukluk ve ergenlik dönemlerinde geliştiğini göstermektedir. Bu duruma neden olan faktörlerin başında bu dönemde spor aktivitelerinin fazla yapılması ve bacak kaslarının henüz tam gelişmeden kişinin tek bir aktiviteye yoğunlaşması gelir.
Bunun yanı sıra, yaşla beraber kas-iskelet sistemi elemanlarında olduğu gibi, menisküs dokusunda da zayıflama veya elastikiyetinde azalma görülebilir. 40'lı yaşlardan itibaren, menisküs dokuları yaralanmaya açık hale gelir. Aynı zamanda, günlük aktiviteler ve ani ayağa kalkma veya ağır yük kaldırma gibi hareketlerde menisküsler zarar görebilir. Bu noktada, genç yaşlara nazaran ileri yaşta görülen menisküs yırtıklarının daha zor iyileştiği ve sıklıkla dejenerasyonla sonuçlandığı unutulmamalıdır. Eklem kireçlenmesi olarak bilinen osteoartrit görülme ihtimali ise hastalarda diz eklemi yapısında bozulmalara bağlı olarak gelişen menisküs yaralanmaları nedeniyle artar. Benzer şekilde, eklemlerde hasara yol açan çeşitli romatolojik rahatsızlıklarda, iyileşmenin de zorlaşmasına bağlı olarak menisküs zedelenmeleri daha ağır seyredebilir.
Menisküs yırtıkları sıklıkla diz eklemine bağlı gelişen belirtilerle kendini gösterir. Bu anlamda, menisküs yırtığı görülen kişilerde sıklıkla karşılaşılan belirtiler şu şekilde sıralanabilir: Hareketle artan, istirahatle azalan diz ağrısı Dizde şişlik ve hassasiyet Diz eklemi hareketlerinin kısıtlanması Hareket esnasında dizden çıtlamaya benzer bir sesin gelmesi (krepitasyon) Hareket esnasında kilitlenme veya eklemin boşalması Hareketlerde güçsüzlük veya zorlanma olur.
Sağlıklı, mutlu ve ağrısız günler dileğimle…